एमाले महासचिव शंकर पोखरेलले रोमका शासक निरोको बाँसुरीलाई प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको भारत भ्रमणसँग तुलना गरेका छन् । दाहालको शाकसीय नालायकी छताछुल्ल भएको छ । तर शंकर पोखरेल गलत तथ्य लिएर सामाजिक सञ्जालमा उपस्थित भएका छन् । यसले समाजलाई भ्रमित पार्ने मात्रै होइन, इतिहासलाई पनि अन्याय गर्दछ ।
पोखरेलले आफ्नो फेसबुक पेजमा लेखेका छन्, ‘रोम जलिरहेछ, निरो बाँसुरी बजाइरहेछ । भ्रमणमा ९भारत० जानुअघि उसको चाहना के छ भनेर बुझेर काम गर्न खोजिरहेको नेपाल सरकारले यसरी नै नपाली जनताको चाहना के छ भन्ने बुझेर काम गरेको भए आज मुलुकको हालत यति संकटग्रस्त हुने थिएन होला । तीन वर्षअघि विश्वका तीब्रतम विकास गर्ने दश मुलुमध्येमा परेको नेपाल यतिबेला तलबभत्ता खुवाउन मुस्किल हुने अवस्थामा पुगेको छ । तर पनि सत्तापक्ष आफ्नो वर्तमानको कमजोरीको समीक्षा गर्न होइन, विगतप्रति कटाक्ष गर्न समय व्यतित गरिरहेको छ । सायद यस्तै अवस्थालाई भनिएको होला, रोम जलिरहेछ, निरो बाँसुरी बजाइरहेछ ।’
यति सानो लेखाइमा कम्तीमा २० ठाउँमा अशुद्ध व्याकरण प्रस्तुत शंकर पोखरेलले नेपाली भाषाप्रति त हमला गरेका छन् नै, रोमको इतिहासलाई बङ्ग्याएर नाङ्गो बौद्धिकता प्रदर्शन गरेका छन् । वास्तविकता के हो भने देश कोरोनाबाट आक्रान्त भइरहेका बेला तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी ओलीले चितवनमा रामन्दिर बनाउने र पशुपतिनाथमा अरब रुपैयाँ खर्च गरेर सुनको जलहरी किन लगाए भनेर प्रश्न गर्नु अहिले पनि सयौं गुना जायज छ ।
निरो को थिए ?
निरो सन् ५४ देखि ६८ सम्म रोमन साम्राज्यका सम्राट थिए । उनको पूरा नाम नीरो क्लाउडियस सीजर अगस्टस जर्मनिकस थियो । उनी सम्राट क्लाउडियसका सौतेनी छोरा थिए । जम्मा १७ वर्षको उमेरमा रोमन सम्राट भएका उनी केही खराब आनीबानी भएका व्यक्ति थिए । उनी विलासी र संगीतका शैखिन थिए र जनताप्रति जिम्मेवार थिएनन् ।
सन् ६४ को गर्मीयाममा रोम शहरमा भीषण आगलागी भयो र उक्त आगो ६ दिनसम्म रह्यो । आगलागीका कारण रोम शहरको आधा जनसंख्या विस्थापित भयो । आगलागीबाट शहरका ७० प्रतिशत घरहरु जलेर नष्ट भएका थिए । त्यो समयमा कतिपयले यस्तो हल्ला फैलाए कि सम्राट निरोले आफूले चाहेको जस्तो शहर बनाउनको लागि आगो लगाउने आदेश दिए । कुरा त्यस्तो नभई जलेपछिको रोमको पुननिर्माणमा निरोले योगदान गरे ।
सम्राट निरोले रोमको पुनर्निमाण थाले र पहिले भन्दा राम्रो शहरको निर्माणमा आफूलाई समर्पित गरे । फराकिला सडक, भव्य दरबारहरु र अन्य भौतिक संरचनाहरु बनाए । त्यसको लागि जनताबाट ठूलो मात्रामा कर उठाइयो । त्यहाँको सिनेटले उनलाई जनताको शत्रु घोषित गरिदियो । त्यसपछि उनको शासकीय जीवन समाप्त भयो ।
बाँसुरी बजाई के हो ?
निरोको बाँसुरी बजाईलाई धेरै नेताहरुले प्रयोग गर्ने गर्दछन् । रोम जलिरहेको समयमा निरो बाँसुरी बजाएर बसिरहेका थिए । देशका ठूला समस्या पञ्छाएर मनोरञ्जन लिइरहेको अर्थमा निरोको बाँसुरी प्रयोगमा ल्याउने चलन नेपालमा व्यापक बनेको छ ।
जब रोममा आगलागी भयो, त्यतिबेला निरो रोममा थिएनन् । उनी रोमभन्दा बाहिर गएका थिए । रोममा आगलागी भएपछि उनी तुरुन्तै रोम फर्किए र घाइतेहरुको उद्धारमा लागे । पीडितहरुको राहत र पुनस्र्थापना गरे । निरोले क्रिश्चियनहरुलाई आगलागीको दोष दिए । धेरै क्रिश्चियनहरुलाई कडा सजाय पनि दिइयो । रोम जलेपछि निरो केही गम्भीर बने । जनताको राहत, पुनर्स्थापना, र पुनर्निर्माणमा लागे ।
निश्चय पनि निरो लोकप्रिय सम्राट थिएनन् । नेताहरुले निरोलाई रोम जलिरहँदा बाँसुरी बजाएर बसेका थिए भन्ने गर्दछन्, त्यो गलत कुरा हो । निरो आगलागीको समयमा रोममै थिएनन् । अर्को कुरा त्यो समयमा बाँसुरीको आविस्कार भएकै थिएन । बाँसुरीको आविस्कारको लागि थप हजार वर्ष लागेको थियो । निरो एक संगीतप्रमी व्यक्ति थिए । उनले विभिन्न बाजाहरु बजाउँथे । उनी शासकीय कमजोरीसहितका व्यक्ति भए पनि संगीतप्रेमी हुनु र बाजाहरु बजाउनु उनको दोष होइन । रोम जलिरहँदा निरो बाँसुरी बजाइरहेका थिए भन्ने गलत भाष्य धेरै पछि बनाइएको हो । अहिले शंकर पोखरेलहरू त्यही लेखेर बसिरहेका छन् ।
विश्वलाई तहसनहस बनाएको कोरोना ( कोभिड- २०१९)ले मुलुक आक्रान्त थियो । विश्वमा झण्डै ६९ लाख मान्छेको कोभिडकै कारण ज्यान गयो । नेपालमा हजारौं जना औषधि र अक्सिजन नपाएर मरिरहेका थिए । लाखौंलाखले रोजगारी गुमाइरहेका थिए । देशमा औषधिमा अरबौं भ्रष्टाचार, खोपमा अरबौं भ्रष्टाचार भएको थियो । बहालवाला प्रधानमन्त्री केपी ओलीको आदेशमा एक अरब खर्च गरेर पशुपतिनाथमा सुनको जलहरी राखिएको थियो । चितवनमा राममन्दिर बनाउन करोडौं रुपैयाँ खर्च गरियो । जनताको करको दुरुपयोग यसरी गरियो कि, अरबौं आम्दानी हुने पशुपतिनाथ मन्दिरमा एक क्वीन्टल सुन लगेर राखियो ।
जनताको आवश्यकता औषधि, खाद्यान्न थियो कि पशुपतिनाथमा एक क्वीन्टल सुनको जलहरी र चितवनको राममन्दिर ? नेपाली जनताले यस्ता प्रश्नको हिसाव एक एक गरेर केपी ओली र शंकर पोखरेलहरुसँग खोज्नुपर्दछ । तर रोमका सम्राट निरोको जस्तै इतिहास बङ्ग्याउनु हुँदैन, पर्दैन । पुष्पकमल दाहालहरुसँग खोज्ने हिसाबकिताब अलग्गै छन् । इतिहास बाङ्गो नबनाइकन, स्वेतपत्र जारी गरेर पनि ओली र दाहालका भ्रष्टाचार र कुशासनका हिसाब निस्किन्छन् । आजभन्दा झण्डै दुई हजार वर्ष अगाडिका सम्राट निरोको उदाहरण दिनै पर्दैन ।